Wyznaczanie dnia układowego „na przyszłość” w ramach nowego postępowania o zatwierdzenie układu

Z końcem listopada 2021 roku zakończyła się możliwość otwarcia uproszczonego postępowania o zatwierdzenie układu, którego wszczęcie było możliwe na podstawie ustawy z dnia 19 czerwca 2020 roku o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (Dz.U. 2020 poz. 1086). Po zawarciu umowy z nadzorcą układu oraz przekazaniu przez Dłużnika spisu wierzytelności, spisu wierzytelności spornych oraz propozycji układowych Dłużnik dokonywał obwieszczenia w Monitorze Sadowym i Gospodarczym o otwarciu uproszczonego postępowania oraz wyznaczeniu dnia układowego. Uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne na podstawie ww. ustawy miało charakter czasowy, wyróżniało się bezproblemowym otwarciem oraz szybkim przebiegiem (niezłożenie wniosku o zatwierdzenie układu do Sądu w terminie 4 miesięcy od dnia otwarcia uproszczonego postepowania o zatwierdzenie układu skutkowało umorzeniem postępowania z mocy prawa). Kolejnym atutem przedmiotowego postępowania była ochrona przeciwegzekucyjna oraz ochrona przed wypowiedzeniem kluczowych dla Dłużnika umów, a także fakt, iż było to najmniej sformalizowane postępowanie restrukturyzacyjne, przeprowadzane właściwie bez udziału Sądu.

Pierwotnie uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne miało obowiązywać jedynie w stosunku do przedsiębiorców, którzy dokonali obwieszczenia do 30 czerwca 2021 roku, jednak ustawodawca wydłużył termin obowiązywania postępowania do 30 listopada 2021 roku.

NOWE POSTĘPOWANIE O ZATWIERDZENIE UKŁADU - NOWELIZACJA USTAWY PRAWO RESTRUKTURYZACYJNE

W dniu 1 grudnia 2021 weszła w życie nowelizacja ustawy Prawo restrukturyzacyjne. Zmianie uległy m. in. przepisy dotyczące postępowania o zatwierdzenie układu, na którym uprzednio bazowało uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne. Ustawodawca przyjął, że część przepisów uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego przeniesiona zostanie na stałe do ustawy Prawo restrukturyzacyjne. Dla obowiązującego dotychczas postępowania o zatwierdzenie układu ustawodawca przewidział dodatkową regulacje związaną z możliwością dokonania obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego, który to tryb zastąpił uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne prowadzone na podstawie ustawy z dnia 19 czerwca 2020 roku o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (Dz.U. 2020 poz. 1086).

URUCHOMIENIE POSTĘPOWANIA O ZATWIERDZENIE UKŁADU - DOKONANIE OBWIESZCZENIA O DNIU UKŁADOWYM

Umowa o sprawowanie nadzoru nad przebiegiem postępowania jest pierwszą formalną czynnością rozpoczynającą działania dłużnika zmierzającego do zawarcia układu w trybie samodzielnego zbierania głosów oraz w celu jego zatwierdzenia w ramach postępowaniu o zatwierdzenie układu zgodnie z nowelizacją przepisów prawa restrukturyzacyjnego. Kolejnym etapem jest ustalenie dnia układowego, którego dokonuje dłużnik. Po zawarciu umowy z dłużnikiem nadzorca układu ma obowiązek sporządzenia spisu wierzytelności, spisu wierzytelności spornych oraz wstępnego planu restrukturyzacyjnego. Dopiero po dokonaniu tych czynności nadzorca układu może dokonać obwieszczenia w Krajowym Rejestrze Zadłużonych o ustaleniu dnia układowego, o ile nie zachodzą okoliczności wykluczające przeprowadzenie postępowania o zatwierdzenie układu.

POSTULATY ZWIĄZANE Z NIEPRAWIDŁOWYM WYZNACZENIEM DNIA UKŁADOWEGO „NA PRZYSZŁOŚĆ”

Wśród ekspertów prawa restrukturyzacyjnego zaczęły pojawiać się poglądy o nieprawidłowym wyznaczaniu dnia układowego „na przyszłość”. Zdaniem części prawników, dzień układowy musi wypadać najpóźniej w dniu obwieszczenia. Przy takiej interpretacji nie jest możliwe, aby postępowanie o zatwierdzenie układu trwało pełne ustawowe 4 miesiące.

Ukazanie się obwieszczenia o dniu układowym w Krajowym Rejestrze Zadłużonych jest jednoznaczne z powstaniem skutków ochronnych o których mowa w art. 226d PrRestr oraz 226e PrRestr tj. m. in. niedopuszczalność wypowiedzenia kluczowych dla Dłużnika umów czy też ochrona przeciwegzekucyjna. Ponadto zasadniczą rolą dnia układowego jest fakt, iż według niego określa się uprawnienia wierzycieli do głosowania nad układem oraz skutki przyjętego układu w myśl art. 211 ust. 3 PrRestr.

Zgodnie z art. 211 ust. 2 PrRestr, dzień układowy przypada nie wcześniej niż na trzy miesiące i nie później niż na dzień przed dniem złożenia wniosku o zatwierdzenie układu. Należy również mieć na uwadze fakt, że na podstawie art. 226g PrRestr skutki obwieszczenia wygasają z mocy prawa, jeżeli w terminie czterech miesięcy od dnia dokonania obwieszczenia dłużnik nie złoży do sądu wniosku o zatwierdzenie układu.

W tym miejscu należy podkreślić, że w toku przedmiotowego postępowania w przypadku wyznaczenia dnia układowego „na przyszłość” spis wierzytelności oraz spis wierzytelności spornych winny zostać zaktualizowane na dzień układowy celem uwzględnienia wierzytelności powstałych od ukazania się obwieszczenia do dnia układowego. Należy również zaznaczyć, że ostateczna wersja ww. dokumentów zostanie złożona do Sądu wraz ze sprawozdaniem nadzorcy układu, ponieważ w toku postępowania wierzytelności również mogą ulec zmianie chociażby z uwagi na brak zakazu regulowania zobowiązań objętych układem.

Mając na uwadze treść przepisów znowelizowanej ustawy prawo restrukturyzacyjne należy stwierdzić, że jeżeli Dłużnikowi zależy na otrzymaniu ochrony przez okres pełnych 4 miesięcy, istnieje konieczność wyznaczenia dnia układowego „na przyszłość”, tj. co najmniej na miesiąc po dniu obwieszczenia, tak aby zachować termin określony w art. 211 ust. 2 PrRestr. Wyznaczenie dnia układowego w dniu obwieszczenia powoduje, że postępowanie trwało będzie maksymalnie 3 miesiące.

Dla porównania warto również zwrócić uwagę na fakt, że w tzw. „covidówce” dzień układowy nie mógł przypadać wcześniej niż 7 dni przed złożeniem wniosku o dokonanie obwieszczenia i nie później niż 7 dni po dniu jego złożenia, co oznacza, iż w przedmiotowym postępowaniu istniała możliwość wyznaczania dnia układowego „na przód” i nie stanowiło to żadnego uchybienia.

Problemem w interpretacji przepisów dotyczących nowego postępowania o zatwierdzenie układu jest utrzymanie przez ustawodawcę dwóch zróżnicowanych i biegnących niezależnie terminów, zakreślających ramy czasowe dla postępowania o zatwierdzenie układu. Wprowadzone z dniem 1 grudnia 2021 roku przepisy ustawy prawo restrukturyzacyjne wprost wskazują, że dzień układowy przypada nie wcześniej niż na trzy miesiące i nie później niż na dzień przed dniem złożenia wniosku o zatwierdzenie układu (211 ust. 2 PrRestr), a zarazem zgodnie z art. art. 226g PrRestr skutki obwieszczenia wygasają z mocy prawa, jeżeli w terminie czterech miesięcy od dnia dokonania obwieszczenia dłużnik nie złoży do sądu wniosku o zatwierdzenie układu.

Mając na uwadze powyższe wykluczenie się przepisów dotyczących postępowania o zatwierdzenie układu należy stwierdzić, że wyznaczenie dnia układowego z „datą przyszłą” jest zgodne z przepisami ustawy prawo restrukturyzacyjne i nie powinno zostać uznane za uchybienie.